Verwerking ingrijpende coronatijd in de zorg door inzet Gimd effectief begeleid

De coronapandemie sloeg hard toe in verpleeghuisafdelingen voor ouderen. Ook op een afdeling bij Atlant werden in korte tijd veel bewoners ziek. Op een tijdelijk ingerichte cohortafdeling kregen deze medewerkers te maken met meer acute zorgvragen dan ze gewend waren. Het team werkte dag en nacht. Na die periode worstelden medewerkers met stress, angst en vermoeidheid. Atlant schakelde Gimd in om medewerkers deze intense periode te helpen verwerken. Met succes. Na de groepsessies voor traumabegeleiding konden medewerkers weer met energie aan het werk. Dat bleek ook uit de verzuimcijfers: die daalden van ruim 15 naar 2,9 procent.

Van ruim 15% naar minder dan 3% verzuim op de verpleeghuisafdeling

Eind februari besloot P&O adviseur Roy Brouwer samen met Manager wonen zorg en welzijn Carmen Zwiep van Atlant de bedrijfsmaatschappelijk werkers van Gimd in te schakelen.

Roy Brouwer: ‘Zorgmedewerkers hebben echt een marathon gelopen. En het duurde niet alleen lang, het was ook heel ingrijpend. Sommige bewoners werden zo ernstig ziek dat ze kwamen te overlijden. Soms was familie te bang om afscheid te nemen vanwege het besmettingsgevaar. Een enorm impactvolle periode die de zorgprofessionals erg heeft belast. Als je daar niets mee doet kan dat op den duur leiden tot concentratieproblemen, fysieke klachten of depressie. Dit past ook in onze visie: wij geven aandacht, wij geven gehoor. Zeker in die tijd was dat ontzettend belangrijk’.

Intensieve groepssessies

Met de bedrijfsmaatschappelijk werkers, Jacqueline Bijsterbosch en Susann Bosch-Butz, bedachten ze een oplossing in de vorm van groepssessies om met elkaar in gesprek te gaan. ‘In de sessies gaven we medewerkers de juiste handvatten voor dat gesprek.’ Het helpt bij de verwerking als je praat met de mensen waarmee je de zware periode hebt meegemaakt.

Daarnaast voorkomt het dat de vermoeidheid in het brein overslaat op het lichaam, met fysieke klachten tot gevolg’, licht Jacqueline Bijsterbosch toe.

Nieuw perspectief creëren

Gekozen werd voor acht bijeenkomsten waarbij elke medewerker één bijeenkomst  bijwoonde. ‘Voor goede traumaverwerking is een nieuw perspectief van essentieel belang’, legt Jacqueline Bijsterbosch uit. Het doel was om tijdens die gesprekken naar de waardevolle momenten en leermomenten te kijken die de medewerkers in de toekomst mee konden nemen in hun huidige werk. In de sessies kozen we onder meer voor een stenenritueel met zowel aandacht voor het verleden als de toekomst. Medewerkers schreven op de onderkant van de steen het gevoel dat ze achter zouden laten na de sessie. Op de bovenkant kwam te staan wat je meeneemt naar de toekomst. Al was het voor sommigen een onbekend terrein om met symbolen te werken, het bleek een effectief middel om gesprekken op gang te brengen.

Frustratie over beslissingen

De hele organisatie stond in die tijd 24/7 klaar, van management tot schoonmaak. De samenwerking liep goed maar door de tijdsdruk werden er soms beslissingen genomen die bij medewerkers voor frustratie zorgden. Dat kwam tijdens de gesprekken naar voren.

Manager wonen zorg welzijn Carmen Zwiep: ‘De tijdsdruk was enorm, soms moesten we in enkele minuten een beslissing nemen. Dan hadden we geen tijd om dit goed uit te leggen aan de medewerkers. Ook was ik nog niet heel lang leidinggevende van het team waardoor we nog aan elkaar moesten wennen. Dat maakte het nog lastiger. In de sessies leidde dat soms tot felle discussies.’ ‘Die waren nodig om alles eruit te kunnen gooien’, zegt Roy Brouwer. Langzamerhand zag je dat mensen zich beter konden verplaatsen in elkaars situatie. Ook was er een illustrator aanwezig die de sessies visueel verbeeldde. Roy Brouwer: ‘Het resultaat hangt in de gang. Wanneer je er langsloopt kun je even terugblikken op de moeilijke periode die we met zijn allen uiteindelijk hebben weten te doorstaan’.

‘De steun van Gimd was essentieel om samen verder te kunnen’

Passende begeleiding

Over de samenwerking met Gimd is Roy Brouwer erg positief: ‘Ze doorgronden de situatie snel en kwamen met een passende vorm van ondersteuning voor de begeleiding van ons team. Jacqueline Bijsterbosch en Susann Bosch-Butz waren ook enorm meedenkend en konden zich goed inleven. Carmen Zwiep: ‘De steun van Gimd was essentieel om samen verder te kunnen, omdat we werken met interventies die de werknemer handvatten biedt om de eigen regie (weer) te pakken. Voorlopig blijft Gimd ook nog betrokken bij nazorg. Zij helpen nu om de arbeidsfitheid binnen het team verder te stimuleren. Inzoomen op persoonlijke aandacht in persoonlijke gesprekken is daarbij het belangrijkste. De medewerkers van Gimd houden me ook scherp, we doorbreken vastgeroeste patronen. Daardoor worden knelpunten bespreekbaar, zodat het persoonlijke functioneren wordt verstrekt. Het levert je als organisatie zo veel op.’

Medewerker Heidi Struis: ‘Het was fijn om te merken dat iedereen er mocht zijn met zijn of haar emoties. Aanvankelijk dacht ik dat het vooral nuttig was voor het gehele team, maar tijdens de sessie merkte ik hoeveel het in mij losmaakte. De sessie was heel emotioneel maar waardevol. Het onderlinge vertrouwen is enorm versterkt.’

Nieuwe energie op de werkvloer

Het resultaat van de begeleiding is ernaar. Het verzuim onder medewerkers op de verpleeghuisafdeling van Atlant is van 15,2 procent naar 2,9 gegaan. ‘We merken dat de medewerkers meer energie hebben met een opgeruimd hoofd’, zegt Roy Brouwer. ‘Nu is er ook weer ruimte om naar de toekomst te kijken met elkaar.’

Vizier op de toekomst

De organisatie hoopt een voorbeeld te zijn voor andere organisaties die kampen met een coronatrauma bij hun medewerkers. ‘En niet alleen voor organisaties in de zorgsector’, aldus Roy Brouwer. ‘Voor veel mensen is het zwaar geweest. Dat heeft ook zijn weerslag op het werk en de bedrijven waar mensen werken.’ Roy Brouwer: ‘Voor iedere organisatie die corona als een impactvolle periode heeft ervaren, is het belangrijk om die periode goed te verwerken met elkaar. Dan kun je daarna samen ook het vizier weer makkelijker richten op de toekomst.’